Erciyes Üniversitesi, Süleyman Çetinsaya İletişim Fakültesi bünyesinde gerçekleştirilen “ProChild” projesi, çocuk istismarını tespit etmeye ve önlemeye yönelik öğretmen yetkinliklerinin güçlendirilmesine yönelik bir proje olarak hayata geçiyor. Proje, ERÜ İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hakan Aydın’ın koordinatörlüğünde devam ederken, Kayseri İl Emniyet Müdürlüğü, Nottingham Trend University, Hochschule für Öffentliche Verwaltung kurumlarıyla ortak bir çalışma yürütülüyor. Projede araştırmacı olarak görev yapan Doç. Dr. Metin Eken ile proje amaç ve kapsamı hakkında konuştuk. Proje sürecinin araştırma safhasıyla başladığının altını çizen Eken, proje ile elde edilen birikimlerin toplum ile buluşması açısından başarılı olduğunu söylüyor. 

ProChild projesinin amacı nedir? Proje içeriğinden bahseder misiniz?

Çocuk İstismarını Tespit ve Önlemeye Yönelik Öğretmen Yeterliliklerinin Güçlendirilmesi (ProChild) projesi, Erciyes Üniversitesi adına Prof. Dr. Hakan Aydın koordinatörlüğünde yürütülen bir Erasmus+ projesidir. Nottingham Trent University, Hochschule für Öffentliche Verwaltung (HFÖV) ve Kayseri Emniyet Müdürlüğü projenin partner kuruluşlarıdır. Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ise projede sosyal ortak olarak yer almıştır. Güçlü bir ortaklık yapısına sahip proje literatürün gösterdiği bir boşluğun kapatılmasına yönelik çabaları destekleme amacına yönelik olarak geliştirilmiştir. Literatürde yer alan bazı araştırma bulguları, öğretmenlerin ya tamamının, ya da çok büyük bir kısmının daha önce çocuk ihmal ve istismarıyla ilgili resmi bir eğitim almadıklarını gösteriyor. Bu sorunlu yanlara ve onu yönetebilmeye yönelik artan bilgi ve farkındalığın, okulu erken terk etme ve bunun sebep olduğu kayıplar ile mücadele etme yanında tüm öğrenciler için başarı olanağı sunmayı destekleyecek yeterliklerin edinimini sağlayacağı ise açıkça görülmektedir. Proje başvurusu bu sorunsaldan hareket etmiş ve bu konuların sağlıklı bir şekilde tespitinde stratejik bir potansiyel içeren öğretmenlerin hem konuya ilişkin bilgi, bilinç ve farkındalıklarını hem de soruna ilişkin süreç yönetimi becerilerini güçlendirerek öğretmeye ve öğrenmeye güçlü bir şekilde odaklanırken, öğrencinin başarısını ve etkinlik derecesini olumsuz yönde etkileyen faktörlere ve okulların karşı karşıya kaldıkları yeni ve karmaşık zorluklara yeterli cevabı vermeyi amaçlamıştır.

“Proje, Türkiye çapında önemli bir etki uyandırdı”

Bu proje ile istenilen hedef ve etkiye ulaşıldı mı?

Proje süreci öncelikle bir araştırma safhasıyla başladı. Türkiye, Almanya ve İngiltere merkezli araştırma süreci proje ürünlerinin arka-plan bilgilerine destek verilerin sağlanmasına yönelik olarak çoklu bir metodolojik tasarımla (odak grup görüşmeleri, niteliksel incelemeler) gerçekleştirildi. Bu sürecin, aranan amaçlar ve beklenen sonuçlar çerçevesinde, ilişkili fikri çıktıları önemli ölçüde zenginleştirdi. Araştırma faaliyetinin hemen ardından özellikle öğretmenlerin sorunlara dönük kapasitelerini geliştirmek ve onlara aktif rehberlik yapmak amacıyla pek çok entelektüel çıktı geliştirildi. Öğretmenler İçin Çocuk İstismarını Değerlendirme ve Yönetme Rehberi, ProChild Kısa Filmleri, Okul Yönetimleri İçin Çocuk İstismarı Süreç Yönetimi Rehberi, Çocuk İstismarı: Multidisipliner Yaklaşım (Editörlü Kitap Çalışması), ProChild Eğitici Posterleri ve ProChild Veri Tabanı bu ürünlerden bir kaçı. Kolayca fark edileceği üzere materyaller hem öğretmenlerin farkındalık, bilgi ve becerilerini geliştirmeye, hem okul yönetimlerinin soruna ilişkin gelişimlerini desteklemeye hem de konuyla ilgili hemen herkese ulaşacak görsel işitsel kaynak ihtiyacını karşılamaya yönelmektedir. Tüm bu materyaller, projenin son aşamasında okul yönetimleri, öğretmen adayları, alan profesyonelleri, alan STK’ları, bilim insanları, eğitim alanındaki kamu otoriteleri, ilgili politika yapıcı kurumlar ve nihai faydalanıcılara çeşitli ve yaygın aktivitelerle ulaştı ve Türkiye çapında önemli bir etki uyandırdı. 

Bu proje toplum açısından nasıl bir fayda sağladı?

Proje kapsamlı ve metodolojik açıdan çeşitlilik içeren araştırma faaliyetleriyle olası politika ve uygulama değişiklikleri ile yeni uygulama gereklilikleri üzerinde çözümler üretmesi, böylelikle, uygulamanın başarısı işin gerekli politikaların belirlenmesine ve uygulanmasına önemli katkılar sundu. Özellikle proje çıktılarının Türkiye çapında Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Rehberlik ve Araştırma Merkezleri (RAM) ile paylaşılması projeden elde edilen birikimlerin topluma ulaşması açısından önemli görülmektedir.Ayrıca çoklu araçlar içinde öğrenmeyi ve hatırda tutmayı kolaylaştırıcı görsel-işitsel unsurlara (kısa film, poster, web olanakları vb.) ağırlık vererek okulları 21. yüzyılın öğrenme ortamlarına dönüştürmeye yardımcı olma çabası da önemli bir katkı olarak ifade edilebilir.